De Kunst van Tarot

door Alejandro Jodorowsky

auteursrecht © Alejandro Jodorowsky

Image

Oorsprong

Niemand weet wie de Tarot heeft gemaakt, waar of wanneer.

Niemand weet wat dit woord betekent of tot welke taal het behoort.

Evenmin weten we of het de oorsprong van het kaartspel is of slechts de culminatie van een langzame evolutie die begon met de creatie van een spel genaamd naïbbe (kaarten), waaraan de Grote Arcana en Hofkaarten in de loop der jaren werden toegevoegd.

Het eerste zekere referentiepunt is het verbod op kaartspelen in Bern in 1376. In 1392 vermelden de notulen van Charles Peupart, penningmeester van Karel VI, dat Jacquemin Gringonneur uit Parijs 56 sols kreeg betaald om drie kaartspellen in goud te schilderen. Maar dit betekent niet dat Gringonneur de Tarot heeft uitgevonden...

In 1377 vermeldde een Duitse monnik - Johannes - een kaartspel dat hij in Zwitserland had gezien. In Spanje werd gemeld dat kaartspelen al in 1378 verschenen.

In 1457 verwees Sint-Antonius naar de Tarot in zijn "Verhandeling over Theologie". En in 1500 bevatte een Latijns manuscript - "Sermones de ludo cum aliis" - een lijst van de Grote Arcana.

Tot de 18e eeuw werd de Tarot beschouwd als een kansspel, en zijn diepere betekenis bleef onopgemerkt. De tekeningen werden gekopieerd, getransformeerd, verminkt en verfraaid; ze werden versierd met portretten van edelen en gebruikt voor de pracht van het hof. Maar in 1781 herontdekte de Franse auteur Court de Gébelin de Tarot (van Marseille) en presenteerde het in het negende deel van zijn "Monde primitif" (Primitieve Wereld). Door een nul toe te voegen aan de MAT, de nummers van L'HERMITE (De Kluizenaar) en TEMPERANCE (Gematigdheid) te verwarren, een voet toe te voegen aan de tafel van LE BATELEUR (De Magiër), de scepter van LE PAPE (De Paus) te transformeren, de Gehangene rechtop te tekenen, enz., beweerde hij de 'fouten' van het origineel te corrigeren en, ondanks zijn onnauwkeurigheden, gaf hij de Tarot een puur verzonnen oorsprong: de 22 GROTE ARCANA waren hiërogliefen die behoorden tot het 'Boek van Toth' dat meer dan duizend jaar geleden uit de ruïnes van de Egyptische tempels werd gered...

Tien jaar later 'herstelde' een modieuze waarzegger, de kapper Eteilla, de 'betekenis' van de Tarot van Marseille en legde niet minder fantasierijke verbanden tussen zijn fantasierijke Kaarten en Astrologie en de Kabbala. Sindsdien zijn er duizenden boeken geschreven die aantonen dat de Tarot zijn oorsprong vond bij de Egyptenaren, Chaldeeën, Hebreeën, Arabieren, Hindoes, Grieken, Chinezen, Maya's, buitenaardse wezens en bovenmenselijke wezens, om nog maar te zwijgen van Atlantis en Adam zelf, die misschien wel de eerste schetsen heeft gemaakt! Het woord TAROT wordt verondersteld Egyptisch te zijn (TAR: pad; RO, ROS, ROB: koninklijk), Indo-Tartaars (TAN-TARA: dierenriem), Hebreeuws (TORA: wet), Latijn (ROTA: wiel; ORAT: hij spreekt), Sanskriet (TAT: het geheel; TAR-O: vaste ster), Chinees (TAO), enzovoort.

Verschillende etnische en religieuze groepen en geheime genootschappen hebben het als hun eigendom geclaimd: Zigeuners, Joden, Vrijmetselaars, Rozenkruisers, Soefi's... Er zijn invloeden van de Evangeliën en de Apocalyps – in kaarten zoals LE MONDE (De Wereld), LE PENDU (De Gehangene), L'IMPERATRICE (De Keizerin), LA JUSTICE (Gerechtigheid), TEMPERANCE (Gematigdheid), LA FORCE (Kracht), LE DIABLE (De Duivel), LE PAPE (De Paus), LE IUGEMENT (Het Oordeel) –, tantrische leringen, de I Ching en de Azteekse Zonnekalender. Sommigen zien de Tarot als een werk van alchemie, kabbalisme, astrologie of arithmomantie. Elke samenleving, elke esoterische kern, elke tak van magie, elke ingewijde, elke nationaliteit, elke kunstenaar voelt dan de behoefte om eindelijk de ware Tarot te schilderen...

In de afgelopen tweehonderd jaar zijn er meer dan zevenduizend nieuwe kaartspellen verschenen! Honderden oude kaarten zijn gered uit bibliotheken in de hoop de oorspronkelijke Arcana terug te vinden!

Uit deze wirwar van beperkte, naïeve, fantastische, mercantiele, pseudo-historische, romantische, schizofrene, ijdele of verwaterde interpretaties, uit deze opeenstapeling van dogmatisme en systemen, komt uiteindelijk de Tarot van Marseille (Tarot de Marseille) voort, een authentiek monument, anoniem zoals alle heilige kunst, gedefinieerd in deze termen door de occultist Eliphas Levi: "Het is een monumentaal en uniek werk, zo eenvoudig en sterk als de architectuur van de piramides, en daarom net zo duurzaam als zij; een boek dat alle wetenschappen samenvat en waarvan de oneindige combinaties alle problemen kunnen oplossen; een boek dat spreekt terwijl het ons aan het denken zet; een inspirator en regulator van alle mogelijke concepties: misschien wel het meesterwerk van de menselijke geest, en ongetwijfeld een van de mooiste dingen die de oudheid ons heeft nagelaten; een universele sleutel, een waarachtige filosofische machine die voorkomt dat de geest afdwaalt, terwijl het initiatief en vrijheid toestaat; het is wiskunde toegepast op het absolute, het is de alliantie van het positieve met het ideale, het is een loterij van gedachten, allemaal even juist als getallen, het is uiteindelijk misschien wel wat het menselijk genie ooit het eenvoudigst en grootst heeft bedacht" ("Dogme et rituel de la haute magie" - Dogma en ritueel van hoge magie - , 1854.)

Helaas, Eliphas Levi, net als Gébelin en Eteilla, ondanks zijn immense intuïtie, verachtte de Tarot de Marseille, vond het "exoterisch" en bedacht wat hij "esoterische" kaarten noemde, en creëerde zijn eigen Tarot.

Hij koppelde elke Troef van de Tarot aan een van de 22 letters van het Hebreeuwse alfabet, negeerde de Kleine Arcana en plaatste de MAT tussen sleutels 20 en 21. Sindsdien hebben maar weinigen zich kunnen ontdoen van deze persoonlijke visie en letterlijk de oorspronkelijke TAROT kunnen zien.

Zonder te willen erkennen dat de MAT een mysterie is, zonder nummer, die nergens en overal is, hebben talloze theorieën het THE FOOL (De Dwaas) gemaakt en het nummer 0 of 22 gegeven. Iedereen, zoals in "Assepoester", is bereid een stuk van hun voet af te snijden om de "GLAZEN" schoen aan te kunnen trekken.

Om de Tarot te laten samenvallen met de XXII Paden van de Levensboom van de Tien Sephiroth van de Kabbalistische Traditie, keerde Arthur Edwards Waite, een Engelse occultist en lid van de Hermetic Order of the Golden Dawn, de nummers van LA FORCE (Kracht) en LA JUSTICE (Gerechtigheid) om, transformeerde L'AMOUREUX (De Geliefde) in LES AMOUREUX (De Geliefden) en vervalste de betekenis van alle Grote Arcana...

Aleister Crowley, een occultist behorend tot de Orde van de Tempel van het Oosten (O.T.O.), veranderde opnieuw de namen, betekenis en volgorde van de kaarten. LA JUSTICE (Gerechtigheid) wordt Adjustment (Aanpassing); LA FORCE (Kracht), Luxury (Luxe); TEMPERANCE (Gematigdheid), Art (Kunst); LE JUGEMENT (Het Oordeel), Aeon (Eeuw). Hij elimineert de Schildknapen en Ridders en verandert ze in Prinsen en Prinsessen...

Het is merkwaardig en onthullend, wanneer men de verschillende variaties observeert die meer of minder verlichte interpreten aan de Tarot van Marseille hebben onderworpen, om te zien hoe, door de fouten van hun voorgangers te kopiëren, ze er in feite een 'traditionele' betekenis aan toekennen.

Oswald Wirth, een Zwitserse occultist, vrijmetselaar en lid van de Theosofische Vereniging, tekende zijn Tarot, waarbij hij niet alleen middeleeuwse kostuums, Egyptische sfinxen, het Chinese symbool van de Tao, Eliphas Levi's versie van de duivel, enz. introduceerde, en meer geïnspireerd was door de onhandige versie van Court de Gébelin – zie zijn MAISON DIEU (Het Godshuis), zijn TEMPERANCE (Gematigdheid), zijn JUSTICE (Gerechtigheid), zijn PAPE (De Paus), zijn AMOUREUX (De Geliefde) – dan door de echte Tarot van Marseille... Sommige geleerden zijn zelfs zo ver gegaan om te beweren dat de Tarot van Marseille een naïeve versie is van de Tarot van Gébelin!... Duizenden volgelingen van een Amerikaanse Rozenkruiserssekte beweren dat de Egyptische Tarot van Robert Falconnier – toen lid van de Comédie Française, hij publiceerde het in 1896 en droeg het op aan A. Dumas fils – het oorspronkelijke heilige deck is...

Twee eeuwen van dromen en leugens. Stapels boeken en gedrukte kaarten op zoek naar een geheim binnen ieders bereik, wachtend om alleen ontdekt te worden door de pijlen van een juiste lezing: de TAROT DE MARSEILLE.

De Kunst van Tarot

door Alejandro Jodorowsky

auteursrecht © Alejandro Jodorowsky